Wrocław, 3 grudnia 2011
Swietłana Aleksijewicz „Wojna nie ma w sobie nic z kobiety” Wydawnictwo Czarne Tłumaczenie: Jerzy Czech „Wojna nie ma w sobie nic z kobiety” to reportaż literacki białoruskiej reporterki i dokumentalistki piszącej po rosyjsku. Opowiada ona historie kobiet, które walczyły w drugiej wojnie światowej przeciw Niemcom. Rosjanki, Białorusinki, Ukrainki były na pierwszej linii frontu, walczyły i ginęły ramię w ramię z mężczyznami. Były zwiadowczyniami, dywersantkami. Po wojnie ich poświęcenie i ofiara zostały umniejszone, zlekceważone i zapomniane. Swietłana Aleksijewicz przywraca pamięć o tamtych kobietach, przypomina ich cierpienia i wyrzeczenia. To nie jest łatwa i przyjemna książka, a wstrząsający zapis wojny widzianej z perspektywy żołnierek. Książka powstała już w 1983 roku, ale czekała aż dwa lata na wydanie. Autorkę władza oskarżyła o pacyfizm, naturalizm i podważanie heroicznego obrazu radzieckiej kobiety. W okresie pieriestrojki książka prawie jednocześnie ukazywała się w odcinkach w dwóch rosyjskich czasopismach: "Oktiabr" i "Roman-gazieta" i została opublikowana w dwóch wydawnictwach: mińskim Mastackaja Litaratura oraz moskiewskim Sowietskij Pisatiel. Łączny nakład wyniósł prawie dwa miliony egzemplarzy. Na podstawie książki powstał cykl filmów dokumentalnych, wyróżniony m.in. Srebrnym Gołębiem na Festiwalu Filmów Dokumentalnych i Animowanych w Lipsku. Jegor Letow, założyciel i wokalista legendarnego rosyjskiego zespołu punkrockowego Grażdanskaja Oborona, napisał piosenkę zainspirowaną książką Aleksijewicz.