Na blokowisku wybucha pożar, w którym ginie Lucy. Uratowano by ją, gdyby nie skarpa, która uniemożliwiła dojazd wozu straży pożarnej do budynku. Jaki sens miała jej śmierć? Jaki sens ma każda śmierć, cierpienie, ból i choroba? – te pytania padają w trakcie spektaklu, ale twórcy nie dają na nie gotowej, uniwersalnej odpowiedzi. Tę musi odnaleźć sam widz.
Spotykamy Lucy niejako w zawieszeniu. Jeszcze nie odeszła, ale już jej nie ma. Towarzyszą jej Płomyk i Iskierka. Tę niejednoznaczność istnienia Kucińska pozwoliła wygrać lalkom o rysach aktorów. W tym fantastycznym planie Lucy próbuje zrozumieć swoją sytuację, przeanalizować swoje życie. Płomyk i Iskierka wcale jednak jej tego nie ułatwiają. Lalki, mimo że mają ludzkie twarze, są jak z horroru – trupioblade, z ruchomymi oczami, owinięte w czerwony filc wyglądają przerażająco. Lucy, pozbawiona kobiecego ciała, ma korpus i kończyny noworodka. Miejsce, gdzie gromadzi się popiół musi być przerażające.
Drugi plan przedstawienia to realne życie blokowiska – podglądamy jego mieszkańców, zwykle ciężko doświadczonych przez los. Są tu rodzice chorego nieuleczalnie dziecka – matka pogodzona z jego chorobą i ojciec, który za wszelką cenę chce zrozumieć sens cierpienia swego syna. Monolog ojca (Tomasz Maśląkowski) jest jedną z najbardziej poruszających scen tego spektaklu. Oglądamy też rozmowę chorej na raka kobiety (świetna Anna Makowska – Kowalczyk) z dziennikarzami, dla których jest ona kolejnym tematem, pretekstem do zdjęcia w kolorowym magazynie. Jej samotność, rozpacz w zestawieniu z obojętnością dziennikarzy jest przerażająca. Współczujemy też córce Lucy, gdy ma zidentyfikować na komisariacie garstkę popiołu.
Agata Kucińska, która nie tylko reżyseruje, ale także gra w spektaklu, oba plany połączyła postacią słońca (Radosław Kasiukiewicz). Wtłoczony w olbrzymi baloniasty kostium Kasiukiewicz przetacza się przez scenę i wydaje się być tam całkowicie zbędny. Jego odliczanie niczego istotnego nie wnosi do fabuły, być może trochę porządkuje chaos scen. A przecież „W środku słońca…” zapowiada się wyjątkowo. Aktorzy za pomocą opakowania po chipsach, ryżowego wafla, zabawkowych wozów straży pożarnej i własnych oddechów tworzą dźwiękową kompozycję do złudzenia przypominającą buchający pożar (za muzykę odpowiada Sambor Dudziński). Niesamowicie wypada Agata Kucińska, która jako nauczycielka odsłania szkolną tablicę z narysowanym na niej boskim okiem, które zamienia się w belferskie usta. Proste i zachwycające. Scenografia Mirka Kaczmarka – makiety bloków, dziecięce samochodziki – oddaje nikłość ludzkiej egzystencji. Opuszczając teatr i rzucając ostatnie spojrzenie na scenę mamy wrażenie, że z życiem bohaterów zabawił się ktoś potężny, że są dla niego jak dziecięce zabawki. Te pomysły to pojedyncze perły. Brakuje temu spektaklowi spójnej koncepcji – za dużo tu różnych poziomów, planów, urwanych historii. Trudno skupić się, zapanować na chaosem ludzkiej egzystencji, a jeszcze trudniej znaleźć odpowiedź na pytanie o sens cierpienia. I mimo pożaru, który rozpoczyna całą opowieść, nie ma w niej prawdziwych emocji. Są obrazki, a w środku słońca czuć tylko chłód.
Agnieszka Kołodyńska
„W środku słońca gromadzi się popiół”, reż. Agata Kucińska, premiera 29 stycznia 2015 we Wrocławskim Teatrze Lalek.
